Van Nelle Fabriek

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De Van Nelle Fabriek in Rotterdam is een voormalig fabriekscomplex voor de productie van koffie, thee en tabak, dat wordt gezien als een belangrijk voorbeeld van de moderne architectuurstijl Nieuwe Bouwen / Nieuwe Zakelijkheid.

Omschrijving

De Van Nelle Fabriek, gelegen aan de Delfshavense Schie in Rotterdam, werd gebouwd tussen 1925 en 1931 naar een ontwerp van architecten Johannes Brinkman en Leendert van der Vlugt, in samenwerking met Mart Stam en Jan Gerko Wiebenga. Het gebouw staat nationaal en internationaal bekend als een van de voornaamste industriële monumenten en een icoon van de moderne architectuur. Kenmerkend voor het ontwerp zijn de functionaliteit, het gebruik van moderne materialen zoals gewapend beton, staal en glas, en de nadruk op licht, lucht en ruimte, wat aansloot bij de principes van het Nieuwe Bouwen en de Nieuwe Zakelijkheid. In 2014 werd het complex erkend als UNESCO Werelderfgoed vanwege de uitzonderlijke architectuur en de betekenis als symbool van de industriële geschiedenis en moderne productiemethoden.

Architectuur en Kenmerken

Het ontwerp van de Van Nelle Fabriek is representatief voor het functionalisme, ook wel bekend als het Nieuwe Bouwen of de Nieuwe Zakelijkheid. Belangrijke uitgangspunten hierbij waren functionaliteit (waarbij de vorm uit de functie voortvloeit), veel licht, lucht en ruimte, stalen raamkozijnen, platte daken en het ontbreken van decoraties. De fabriek toont door het zichtbaar laten van de constructie hoe het gebouw is opgebouwd. De draagconstructie bestaat uit vloeren en kolommen van gewapend beton met niet-dragende gevels van glas en staal, wat vrije indeelbaarheid mogelijk maakte. Een specifiek bouwkundig detail dat in de Van Nelle Fabriek te vinden is, zijn paddenstoelkolommen, kolommen met een verbrede kop die ponsen van de vloer voorkomen.

UNESCO Werelderfgoed

Het complex van de Van Nelle Fabriek is in juni 2014 door UNESCO ingeschreven op de Werelderfgoedlijst. De erkenning benadrukt de wereldwijde betekenis van het gebouw als industrieel monument en als voorbeeld van moderne architectuur. Het complex markeert een bijzondere waarde in de geschiedenis en is ontstaan uit een unieke samenwerking tussen opdrachtgever, architecten, constructeurs en vormgevers met als doel een nieuw type fabriek te creëren waarin rekening werd gehouden met de werknemers.

Vergelijkbare termen

Fagus Fabriek

Gebruikte bronnen: